علائم قند خون و قندخون خطرناک چند است؟ اندازه‌گیری منظم و مداوم قند خون برای مدیریت بهتر دیابت بسیار حیاتی است و تعیین تعداد دفعات اندازه‌گیری باید توسط پزشک معالج انجام شود. به عنوان فرد دیابتی یا افرادی که نگرانی‌های مربوط به قند خون دارند، توصیه میشود که با پزشک خود در مورد برنامه اندازه‌گیری قند خون خود مشورت کنند و همواره از توصیه‌ها و راهنمایی‌های او پیروی کنند. این فعالیت باید به صورت منظم و دقیق انجام شود تا بتوان بهترین نتایج را از درمان دیابت به دست آورد. اندازه گیری قند خون در روز یکی از موارد حیاتی برای افراد دیابتی است و انتخاب زمان مناسب برای انجام آن بسیار اهمیت دارد. ضمنا برای خانواده هایی که از بیماران دیابتی نگه داری میکنند خرید دستگاه قند خون و خرید سرنگ انسولین بابت پایش مداوم و کنترل قند خون ضروری است.
در این مقاله اول به مفهوم قند خون می پردازیم سپس تعداد دفعات گرفتن قند خون در روز را توضیح میدهیم.
قند خون چیست؟
قند خون یا گلوکز خون، مقدار گلوکز موجود در خون انسان است. گلوکز از طریق مواد غذایی که حاوی کربوهیدرات هستند به بدن میرسد و منبع انرژی برای سلولها است. قند خون توسط هورمون انسولین که توسط غده پانکراس ترشح میشود، تنظیم میشود. قند خون ناشتا در افراد سالم باید کمتر از ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد. اگر قند خون برای مدت طولانی بالا یا پایین باشد، میتواند باعث بروز مشکلات جدی مانند دیابت، هیپوگلیسمی و عوارض قلبی و عروقی شود.
مطالعه بیشتر : تزریق با سرنگ انسولین چگونه است؟
میزان قند خون در افراد بر اساس سن
علائم قند خون و نشانه‌های آن بالا ممکن است در سنین مختلف متفاوت باشند. به طور کلی، افراد جوان تر ممکن است نشانه های قوی تری از قند خون بالا داشته باشند، در حالی که افراد سالمند تر ممکن است نشانه های کمتر یا مبهم تری داشته باشند
برای مثال، افراد جوان تر ممکن است از کاهش وزن، تشنگی، ادرار مکرر و تاری دید رنج ببرند، در حالی که افراد سالمند تر ممکن است از خستگی، عفونت ها، زخم ها و بی حسی رنج ببرند.
علائم و نشانه های قند خون
بالا بودن قند خون می تواند علائم و نشانه هایی را در بدن ایجاد کند. برخی از علائم قند خون و بالابودن آن عبارتند از:
مطالعه بیشتر : با علائم دیابت آشنا شوید.
تکرر ادرار
وقتی قند خون بالا باشد، بدن سعی می کند آن را از طریق ادرار دفع کند. این باعث می شود که شما بیشتر از حد معمول ادرار کنید و مجبور شوید چند بار در شب به دستشویی بروید.
تشنگی شدید
وقتی قند خون بالا باشد، بدن نیاز به آب بیشتری دارد تا بتواند قند را از خون خارج کند. این باعث می شود که شما احساس تشنگی زیادی کنید و بیشتر از حد معمول آب بنوشید.
گرسنگی شدید
وقتی قند خون بالا باشد، سلول های بدن نمی توانند از قند به عنوان سوخت استفاده کنند. این باعث می شود که شما احساس گرسنگی زیادی کنید و بیشتر از حد معمول غذا بخورید.
خستگی و بی حالی
وقتی قند خون بالا باشد، سلول های بدن انرژی کافی ندارند. این باعث می شود که شما احساس خستگی، بی حالی و کمبود انرژی کنید.
برخی دیگر از علائم:
- عفونت های پوستی، مخاطی و ادراری
- بی حسی یا خارش در دست ها و پاها
- کاهش وزن ناگهانی
- خشکی دهان و پوست
- تاری دید و بینایی کاهش یافته
چگونه قند خون را بررسی کنیم؟
برای بررسی سطح قند خون، شما می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
متر قند خون
این دستگاه الکترونیکی قابل حمل است که با استفاده از یک قطره خون کوچک، سطح قند خون شما را اندازه گیری می‌کند.
مانیتور گلوکز مداوم (CGM)
این دستگاه با استفاده از سنسور کوچکی که در پوست شما قرار می‌گیرد، طی روز و شب سطح قند خون شما را اندازه گیری می‌کند.
برای انجام آزمایش قند خون با استفاده از متر قند خون، شما نیاز به یک قطره خون دارید که معمولاً از انگشت شما گرفته میشود. سپس، شما می‌توانید این قطره خون را روی یک نوار آزمایشی قرار دهید که در دستگاه قرار می‌گیرد.
توصیه میشود که با توجه به نوع دیابت و برنامه درمانی خود، مشورت با متخصص خود در مورد چگونگی و چه زمانی بررسی سطح قند خون انجام دهید. برای مثال، اگر شما دیابت نوع 1 دارید، ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند که از CGM استفاده کنید یا 4 تا 10 بار در روز قند خون خود را بررسی کنید. اگر شما دیابت نوع 2 دارید و از انسولین برای مدیریت آن استفاده می‌کنید، پزشک شما ممکن است CGM را توصیه کند یا شما ممکن است نیاز به بررسی قند خون چندین بار در روز داشته باشید.
تعداد دفعات اندازه گیری قند خون در روز
در روزهای مختلف، تعیین زمان مناسب برای انجام اندازه گیری قند خون بسیار مهم است. برخی از افراد ممکن است نیاز به اندازه گیری مکرر داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بتوانند با یکبار اندازه گیری در روز وضعیت قند خون خود را کنترل کنند. اما در هر صورت، انتخاب زمان مناسب برای اندازه گیری قند خون بسیار اهمیت دارد.
تعداد دفعات اندازه گیری قند خون در روز بستگی به نوع و مرحله ی دیابت و شرایط فردی شما دارد. پزشک مشخص می کند که شما چند وقت یکبار و چه زمانی باید قند خون خود را بررسی کنید. به طور کلی، برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، توصیه می شود که حداقل چهار بار در روز قند خون خود را اندازه گیری کنند: قبل از هر وعده غذایی، قبل از خواب، قبل از ورزش و هنگامی که احساس کم قندی می کنند.
برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، تعداد دفعات اندازه گیری قند خون ممکن است کمتر باشد، اما باز هم باید به صورت منظم انجام شود. برای اندازه گیری قند خون، می توانید از دستگاه قند خون یا سنسور قند خون استفاده کنید.
زمان آزمایش قند خون در روز
زمان انجام آزمایش قند خون بستگی به نوع آزمایش دارد. برخی از رایج ترین آزمایش های قند خون عبارتند از:
آزمایش قند خون ناشتا
این آزمایش میزان گلوکز خون شما را پس از حداقل ۸ ساعت ناشتا بودن اندازه گیری می کند. برای انجام این آزمایش، باید حداقل ۸ تا ۱۰ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید و نوشید. فقط می توانید آب بی نمک بنوشید. باید به آزمایشگاه مراجعه کنید و نمونه خون از آرنج یا انگشت شما گرفته می شود. نتیجه آزمایش معمولا در عرض چند دقیقه یا ساعت آماده می شود.
آزمایش قند خون قبل از غذا
یک آزمایش است که میزان گلوکز خون شما را قبل از خوردن وعده غذایی اندازه گیری می کند. این آزمایش به شما کمک می کند که بدانید چه مقدار انسولین باید قبل از غذا تزریق کنید و چه نوع و مقدار غذایی باید بخورید. این آزمایش همچنین می تواند نشان دهد که آیا داروها، ورزش و سایر عوامل بر قند خون شما تأثیر دارند یا نه میزان نرمال قند خون قبل از غذا برای افراد بالغ بین ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر است. اگر میزان قند خون قبل از غذا شما بالاتر از ۱۸۰ باشد، ممکن است دیابت داشته باشید.
اگر میزان قند خون قبل از غذا شما بین ۱۳۰ تا ۱۸۰ باشد، ممکن است پیش دیابت داشته باشید.
آزمایش قند خون بعد از غذا
یک آزمایش است که میزان گلوکز خون شما را دو ساعت پس از خوردن وعده غذایی اندازه گیری می کند. این آزمایش به شما کمک می کند که بدانید چگونه بدن شما به غذاهایی که می خورید واکنش نشان می دهد و چه مقدار انسولین باید بعد از غذا تزریق کنید. این آزمایش همچنین می تواند نشان دهد که آیا داروها، ورزش و سایر عوامل بر قند خون شما تأثیر دارند یا نه.
میزان نرمال قند خون بعد از غذا برای افراد بالغ بین ۷۰ تا ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر است.
اگر میزان قند خون بعد از غذا شما بالاتر از ۲۰۰ باشد، ممکن است دیابت داشته باشید. اگر میزان قند خون بعد از غذا شما بین ۱۴۰ تا ۲۰۰ باشد، ممکن است پیش دیابت داشته باشید.
سوالات متداول
چرا باید قند خون را اندازه‌گیری کنیم؟
اندازه‌گیری قند خون برای مدیریت بهتر دیابت و کنترل سطح قند خون بسیار حیاتی است. این فعالیت به کنترل عوارض بیماری کمک می‌کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.
چقدر باید قند خون را اندازه‌گیری کرد؟
تعداد دفعات اندازه‌گیری قند خون بستگی به نوع دیابت، درمان و وضعیت فرد دارد. اما به طور کلی، برنامه اندازه‌گیری منظم و مداوم توسط پزشک تعیین میشود.
چه زمانی باید قند خون را اندازه‌گیری کرد؟
زمان اندازه‌گیری قند خون نیاز به تعیین دقیق دارد. این زمان‌ها ممکن است شامل قبل و بعد از وعده‌های غذایی، قبل و بعد از ورزش یا در زمان‌های خاصی باشد.
چگونه باید قند خون را اندازه‌گیری کرد؟
روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری قند خون وجود دارد که میتواند شامل استفاده از دستگاه‌های خون‌گیری خانگی یا تست‌های آزمایشگاهی باشد.
آیا باید به صورت منظم اندازه‌گیری قند خون انجام دهیم؟
اندازه‌گیری منظم و مداوم قند خون برای افراد دیابتی بسیار حیاتی است و به کنترل بیماری کمک می‌کند. بنابراین، انجام این فعالیت به صورت منظم توصیه میشود.
آیا می‌توانیم خودمان قند خون خود را اندازه‌گیری کنیم؟
بله، بسیاری از افراد دیابتی می‌توانند با استفاده از دستگاه‌های خون‌گیری خانگی قند خون خود را اندازه‌گیری کنند، اما باید راهنمایی و آموزش مناسب را از پزشک خود دریافت کنند.
آیا اندازه‌گیری قند خون تنها برای افراد دیابتی لازم است؟
علاوه بر افراد دیابتی، در برخی موارد، اندازه‌گیری قند خون برای افراد دیگر نیز لازم است، به عنوان مثال در برخی اختلالات متابولیکی یا در دوره‌های خاص مانند بارداری.