با شروع فصل سرما و زمستان، بسیاری از مشکلات تنفسی مانند آلرژی، سینوزیت و گرفتگی بینی آغاز میشود. اینکه بتوانیم با این مسائل کنار بیاییم امری ضروری است. اما اگر فکر میکنید که برای این مشکلات حتما باید به پزشک مراجعه کنید، به شما این مژده را میدهیم که درمان های خانگی برای مقابله با سینوزیت نیز وجود دارند.
در این هفته از مطالب آموزشی تجهیز گستران ابوریحان قصد داریم شما را با علت سینوزیت و راهکار درمان خانگی آن آشنا کنیم. پیشنهاد میکنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.
سینوزیت چیست و چگونه به وجود می آید؟
در استخوان فک و جمجمه‌ی هر انسان تعدادی حفره وجود دارد که از هوا پر شده است. به این حفره ها که عموما در پشت پیشانی، گونه و ابروها قرار دارند سینوس میگویند.
حال اگر تحت عواملی از جمله سرماخوردگی این حفره ها پر از ترشح شوند به آن سینوزیت حاد گفته میشود. درصورتیکه سینوزیت حاد درمان نشود و به آن اهمیت داده نشود سینوزیت مزمن به وجود می آید.
علت درد سینوس ها چیست؟
حتما افرادی که سینوزیت دارند این تجربه را داشته اند که درد هایی در ناحیه پیشانی، سر و یا گوش احساس میشود. این درد به این علت برمیگردد که سینوس ها با لایه‌ی صورتی رنگی به نام لایه‌ی مخاطی پوشانده شده اند. این لایه وظیفه‌ی ترشح مایعی را برعهده دارد که کمک به سلامتی انسان با جذب آلودگی ها و میکروب های محیطی میکند.
درصورتیکه لایه مخاطی تحت تاثیر عواملی مانند آلرژی، دود سیگار و یا سرماخوردگی نتواند تخلیه شود، شروع به تورم و التهاب میکند.
التهاب و تورم این لایه سبب ایجاد دردهای سینوزیتی میشود.
نشانه های سینوزیت کدام اند؟
همانطور که گفته شد، سینوزیت به دو دسته‌ی سینوزیت حاد و سینوزیت مزمن تقسیم میشوند. این علائم در هر دو گروه یکسان هستند.
نکته : این علائم معمولا بین ۵ تا ۷ روز پس از سرماخوردگی ظاهر میشوند و شامل موارد زیر هستند.
*آبریزش و گرفتگی بینی
*وجود خلط سبز رنگ یا زرد
*احساس درد در ناحیه شقیقه گیجگاهی و سر
*احساس سنگینی در پیشانی
*از دست دادن بویایی
*تب
*احساس خستگی
*سرفه
تخلیه سینوزیت
برای تخلیه سینوزیت و کاهش علائم آن، میتوانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
آبکشی بینی:
این روش شامل استفاده از محلول آب شور است. میتوانید از محلول آب شور خانگی یا محصولات آماده‌ی تجاری موجود در داروخانه استفاده کنید. برای آبکشی بینی، محلول آب شور را در یک سرنگ بینی یا دستگاه آبکشی بینی قرار داده و آرام و با دقت آن را به نازل بینی خود تزریق کنید. سپس با آبکشی بینی، مخاط و اسکوز موجود در سینوس‌ها را شستشو دهید.
استفاده از بخاری:
تنفس بخار آب گرم میتواند به تسریع فرایند تخلیه سینوزیت کمک کند. میتوانید از یک بخاری یا حوله‌ی گرم و مرطوب استفاده کنید. سر خود را با حوله بپوشانید و بخار را به آرامی تنفس کنید. این کار باعث تسکین علائم سینوزیت و تخلیه مخاط میشود.
آبکشی دهان:
برخی از سینوس‌ها میتوانند از طریق دهان تخلیه شوند. برای این کار میتوانید از آب گرم و نمکی برای آبکشی دهان استفاده کنید. یک لیوان آب گرم را با یک قاشق چایخوری نمک مخلوط کنید و آن را در دهان خود آبکشی کنید. این عمل باعث تخلیه سینوس‌هایی که به طور مستقیم به دهان مرتبط هستند میشود.
مصرف مایعات بیشتر:
مصرف مایعات بیشتر میتواند به رقیق کردن مخاط و تسهیل در تخلیه آن کمک کند. میتوانید آب، آب‌میوه‌ها، چای گرم و سوپ‌ها را مصرف کنید.
مهم است که قبل از اقدام به هرگونه روش تخلیه سینوزیت، با پزشک خود مشورت کنید تا روش مناسب برای شما را تعیین کند. علاوه بر این، اگر علائم شما شدیدتر میشوند یا بیش از چند روز ادامه دارند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
راه درمان سینوزیت :
درمان سینوزیت میتواند شامل رویکردهای کلینیکال (پزشکی) و خانگی باشد.
روش های خانگی درمان سینوزیت:
۱-شستشوی بینی:
شستشوی بینی به جهت باز شدن سینوس ها از راه های آسان درمان سینوزیت است. برای این کار میتوانید از سرم های نمکی و یا محلول آب نمک استفاده کنید. بهترین روش این است که سر به صورت کج قرار گیرد تا آب نمک از یکی از سوراخ های بینی وارد و از سوراخ دیگر خارج شود.
۲-دوری از دخانیات:
ترجیحا یک فرد سینوزیتی باید از کلیه بوها شامل انواع عطرها، استشمام انواع دودها و مخصوصا دود سیگار و قلیان و یا اسپری رنگ دوری گزیند. این عوانل میتوانند مخاط سینوس را تحریک کنند.
۳- دوری از عوامل آلرژی زا :
فرد سینوزیتی می بایست حتما از هر عاملی که سبب تشدید سینوزیت و یا آلرژی میشود دوری کند. این عامل ها میتواند شامل بو کردن گرده های گیاهان، تماس با حیوانات و یا قرار گرفتن در گرد و غبار و.. باشد.
۴- بخور سرد و گرم:
از مزایای استفاده از بخور همانقدر میتوان گفت که نقش بسیار مهمی در درمان سینوزیت و آلرژی دارد. بطوریکه یکی از اصلی ترین راهکارهای درمانی خانگی، بخور گرم در هر روز می باشد.
مژک های سینوسی وظیفه‌ی تخلیه‌ی لایه مخاطی را بر عهده دارند. در هوای سرد و خشک در افرادیکه سینوزیت دارند این مژک ها غیر فعال میشوند و بنابراین نمیتوانند لایه‌مخاطی را تخلیه کنند. برای اینکه مواد داخل سینوس راحت تر بتوانند خارج شوند و نرم شوند، استفاده از بخور گرم تجویز میشود. بخور سبب فعال شدن مژک ها میشود.
5- کمپرس گرم:
قرار دادن یک پارچه گرم بر روی صورت برای کاهش فشار و درد.
درمان‌های کلینیکال:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: برای سینوزیت‌های باکتریایی تجویز میشوند.
- کورتیکواستروئیدها: به صورت اسپری بینی برای کاهش التهاب در مخاطب تجویز می شوند.
- آنتی‌هیستامین‌ها و دکونژستان‌ها: برای کاهش احتقان و تورم مخاط بینی استفاده می شوند
- درمان‌های ضد التهاب: مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب در سینوس های به کار می‌روند
- روش‌های جراحی: در موارد شدید یا مزمن، جراحی آندوسکوپی سینوس می تواند موثر باشد.
سینوزیت چشمی و راه های درمان :
سینوزیت چشمی، که میتواند به عنوان التهاب سینوس‌ها با تأثیر بر ناحیه چشم و اطراف آن توصیف شود، شرایطی است که میتواند باعث درد، تورم، قرمزی، و احساس فشار در اطراف چشم‌ها شود. درمان سینوزیت چشمی معمولاً بر کاهش التهاب و درمان عفونت متمرکز است و با همان روش های ارائه شده برای درمان سینوزیت، سینوزیت چشمی نیز قابل درمان است. در نظر داشته باشید در صورت وجود التهاب و تورم در ناحیه چشم ها باید از اعمال هرگونه فشار بر این ناحیه خودداری کرد.
درمان فوری سینوزیت
سینوزیت یک التهاب در مخاطی است که باعث التهاب و تورم در لایه‌های دیوار بینی و سینوس‌ها میشود. درمان سینوزیت به شدت و نوع عفونت بستگی دارد، اما در موارد فوری که نیاز به درمان تقویت شده دارید، ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشید:
استفاده از آنتی‌بیوتیک:
در صورتی که سینوزیت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیکی را تجویز کند. برخی از آنتی‌بیوتیک‌های معمول برای سینوزیت شامل آموکسی سیلین، سفتریاکسون و کلاریترومایسین هستند.
آب بخور:
استفاده از آب بخور یا همان بخور مالین در استنشاق بخار آب گرم میتواند به تسریع فرایند تخلیه مخاط و آرامش موقت بیمار کمک کند. میتوانید از یک ظرف مقاوم حاوی آب گرم استفاده کنید و سر خود را با یک حوله بپوشانید و بخار را تنفس کنید.
آب شور:
آب شور یا محلول آب و نمک میتواند به تسکین علائم سینوزیت کمک کند. برای تهیه محلول آب شور خانگی، یک قاشق چایخوری نمک را در یک پیاله آب گرم حل کنید. سپس با استفاده از یک سرنگ بینی، محلول را به آرامی درون هر نازل بینی تزریق کنید.
آنتی‌هیستامین:
اگر سینوزیت شما به علت حساسیت و التهاب غیرباکتریایی است، پزشک ممکن است آنتی‌هیستامین‌ها را تجویز کند. این داروها میتوانند علائم تورم و التهاب را کاهش دهند.
خواب کافی:
استراحت کافی و خواب درست به بدن شما کمک میکند با عفونت مقابله کند و بهبود یابد. در طول فرایند بهبودی، سعی کنید فشار زیادی به صورت و بینی خود وارد نکنید و با استفاده از بالشتک‌های مناسب، سر خود را در حالتی طبیعی نگه دارید.
مهم است که قبل از اقدام به هرگونه درمان، با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص صحیحی برای سینوزیت شما قرار دهد و درمان مناسب را تجویز کند.
درمان سینوزیت کهنه
سینوزیت کهنه یا التهاب مزمن حفره‌های سینوسی در ناحیه بینی است که معمولاً به دلیل التهاب مزمن ناشی از عفونت‌های تکراری بینی رخ میدهد. درمان سینوزیت کهنه بستگی به شدت علائم و عوامل موجود دارد اما معمولاً شامل ترکیبی از روش‌های غیرجراحی و جراحی است.
درمان غیرجراحی سینوزیت کهنه شامل موارد زیر میشود:
- داروها:
استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و پاراستامول میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. همچنین، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت‌های باکتریایی ممکن است توصیه شود.
- آب گرم‌کردن:
استفاده از بخاردهی، دم کردن صورت با آب گرم و استفاده از کاپسول‌های گرم میتواند به بازکردن مجاری سینوسی کمک کند و علائم را تسکین دهد.
- شستشوی بینی:
استفاده از محلول‌های شور مانند سولین برای شستشوی بینی و آبرسانی به مجاری سینوسی میتواند عفونت‌ها و خزش را کاهش دهد.
روش‌های جراحی
در موارد شدیدتر سینوزیت کهنه، روش‌های جراحی ممکن است در نظر گرفته شود:
- سینوسکوپی:
در این روش، با استفاده از ابزارهایی که از طریق بینی وارد میشوند، بافت‌های التهابی و پولیپ‌ها در سینوس‌ها برداشته میشوند.
- سینوسوتومی:
در این روش، با استفاده از ابزارهای جراحی، بافت‌های التهابی و پولیپ‌ها برداشته میشوند و مجاری سینوسی بازسازی میشوند.
با این حال، در صورتی که شما علائم سینوزیت کهنه دارید، توصیه میشود که با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را دریافت کنید. پزشک شما با توجه به شدت علائم، تاریخچه پزشکی و عوامل دیگر میتواند برنامه درمانی مناسب را برای شما تنظیم کند.
آیا در سینوزیت حس بویایی از بین می رود؟
بله، سینوزیت میتواند بر حس بویایی تأثیر بگذارد و حتی ممکن است موقتاً باعث از دست دادن یا کاهش حس بویایی شود. این اتفاق معمولاً به دلیل احتقان و التهاب در سینوس‌ها رخ میدهد که میتواند مجاری بینی را مسدود کرده و از رسیدن مولکول‌های بویایی به ناحیه بویایی در بالای حفره بینی جلوگیری کند.
در بیشتر موارد، با درمان سینوزیت و کاهش التهاب و احتقان، حس بویایی به تدریج به حالت عادی برمیگردد. با این حال، اگر از دست دادن حس بویایی طولانی‌مدت یا شدید باشد، مهم است که با پزشک مشورت شود تا علل احتمالی دیگر و گزینه‌های درمانی مناسب بررسی شوند
سوال: آیا بخور سرد برای سینوزیت مفید است؟
گرچه هم از بخور گرم و هم از بخور سرد میتوان برای بهبود سینوزیت کمک گرفت، اما به طور کلی بخور گرم نقش موثر تری دارد و درمان سریعتری انجام میدهد. اصولا بخور سرد برای آن دسته از افرادیکه که دچار آلرژی و تنگی نفس هستند و یا کسانیکه با بخور گرم دچار حالت تهوع میشوند توصیه میشود.
استفاده از بخور برای سرما خوردگی:
به غیر از سینوزیت، دیگر موارد کاربرد دستگاه بخور، هنگام سرما خوردگی است. درمان سرفه، گرفتگی بینی و خلط به کمک بخور بسیار مثبت و ثمربخش است. بخور سبب ایجاد رطوبت در هوا شده، این رطوبت علاوه بر پیشگیری به جهت سرماخوردگی، به تنفس راحت تر، خواب آرام تر و باز شدن سینوس ها کمک شایانی میکند. بهترین بخور برای سرماخوردگی، بخور سرد است.
چند نکته هنگام استفاده از دستگاه بخور برای سرماخوردگی و سینوزیت:
۱- اجزاء دستگاه بخور باید هر سه روز یک بار کاملا شسته شوند. این کار به دلیل جلوگیری از انتشار قارچ ها و میکروبها در هوا صورت میگیرد.
۲- داخل دستگاه بخور گرم میتوانید گیاهانی مانند اکالیپتوس بریزید تا هم از بوی خوش آن استشمام کنید و هم از فواید آن بهره ببرید
۳- داخل دستگاه بخور بهتر است آب مقطر ریخته شود و هر روز آب آن خالی شود.
کلام آخر:
امروزه بخور سرد و گرم نقش مهم و موثری در جلوگیری از بیماریها و مخصوصا سرماخوردگی دارد. بطوریکه در فصل پاییز و زمستان در بسیاری از منازل استفاده میشود.
اگر شما هنوز برای تهیه یک دستگاه بخور خوب اقدام نکرده اید، پیشنهاد میکنیم این وسیله مفید را خریداری کرده و از آن لذت ببرید.
شما میتوانید برای خرید بخور سرد و گرم بیورر و گل به وبسایت تجهیز گستران ابوریحان مراجعه نمایید.
از اینکه تا پایان این مطلب نیز همراه ما بودید از شما سپاسگزاریم.