بتادین چیست و کاربرد بتادین برای زخم کدام است؟

بسیاری از ما از زمان قدیم تا بحال، همواره زمانیکه دچار زخم و یا بریدگی میشدیم، از بتادین استفاده میکردیم. اینکه استفاده از بتادین برای کدام زخم ها مفید است و چگونه باید از آن استفاده شود امری بسیار مهم است.

در این قسمت از مطالب آموزشی تجهیز گستران ابوریحان به بررسی آشنایی با انواع بتادین، چگونگی مصرف آن و نکات مهمی در مورد استفاده از بتادین در خدمت شما کاربران عزیز هستیم. پیشنهاد میکنیم تا پایان ما را همراهی کنید.

بتادین چیست و چگونه تهیه می‌؟

بتادین یا همان دوا گلی، که به نام تجاری پوویدون آیودین نیز شناخته میشود، محلولی موضعی و گندزا، تشکیل شده از ید فعال که مناسب برای ضد عفونی کردن زخم ها می باشد. این محلول به طور گسترده در مراکز درمانی و بیمارستان ها مورد استفاده قرار میگیرد. در بسیاری از خانه ها نیز، بتادین جزء وسایل کمک اولیه بوده که برای پانسمان کردن نیز به کار میرود.

روش تهیه بتادین در خانه به صورت زیر است:

مواد مورد نیاز:

• یک نوار بتادین (معمولاً در داروخانه‌ها موجود است)
• آب صاف
• پلی‌وینیل پیرولیدون (PVP) یا گلیسیرین (اختیاری)

طریقه تهیه:

1. دست‌های خود را به دقت با آب و صابون شستشو دهید تا تمامی آلودگی‌ها و میکروب‌ها را از بین ببرید.
2. نوار بتادین را از بسته‌بندی خارج کرده و برروی سطح صاف مانند یک صفحهٔ شیشه‌ای قرار دهید.
3. آب را به طور ملایم بر روی نوار بتادین بریزید تا آن را مرطوب کنید. اجازه دهید بتادین در آب جذب شود و محلولی سفید و کرم‌رنگ تشکیل شود.
4. در صورت تمایل، می‌توانید چند قطره از پلی‌وینیل پیرولیدون (PVP) یا گلیسیرین به محلول اضافه کنید. این کار باعث افزایش روانی محلول و کاهش تحریک پوستی می‌شود.
5. محلول بتادین حاصل را به یک ظرف تمیز و قابل شستشو منتقل کنید و آن را در جای خشک و خنک نگهدارید.

مهم است به یاد داشته باشید که بتادین تنها برای استفاده خارجی است و باید از مخاط و قسمت‌های حساس بدن خودداری کنید. قبل از استفاده از هر محلول ضدعفونی کننده، توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کنید.

انواع بتادین:

۱- بتادین سبز:

بتادین سبز، حاوی محلول ۱۰ درصد از پویدون آیدوین است. برای شستشو و پاک سازی دست قبل از عمل جراحی، ضد عفونی کردن موضع و زخم برای جلوگیری از عفونت و یا پیشگیری از آن به کار برده میشود. از بین برنده کلیه میکروارگانیسم ها، قارچ ها و باکتری ها می باشد.

نحوه استفاده از بتادین چگونه است؟

ابتدا دستان خود را با آب و صابون شست و شو دهید. سپس اندکی بتادین روی پنبه ریخته و روی زخم قرار دهید. تنها در صورتیکه پزشک پماد آنتی بیوتیک تجویز کرده است روی زخم بمالید و سپس پانسمان را به کمک گاز استریل انجام دهید.

تعداد دفعات استفاده از بتادین بر اساس دستور پزشک و معمولا در طول روز میتواند بین ۱ تا ۳ بار باشد. از بتادین به مقدار زیاد استفاده نکنید زیرا میتواند برای بعضی زخم ها مضر و همراه با دیر شدن روند بهبودی گردد.

۲- بتادین قهوه ای:

بتادین قهوه ای و یا بتادین اسکراب حاوی محلول ۷/۵ درصد از پویدون آیدوین است. از این بتادین برای استریل کردن پوست بیمار قبل از جراحی به کار برده میشود. حاوی ماده ای به نام دترژن بوده از بین برنده‌ی کلیه ویروس ها و باکتری ها فعال که باعث عفونت میشوند می باشد. استفاده از بتادین قهوه ای قبل از عمل جراحی، سبب کاهش دادن باکتری های‌موجود روی دست و پوست میشود.

طریقه استفاده از بتادین قهوه ای:

ابتدا دستان خود را با آب کاملا بشویید. سپس مقداری بتادین اسکراب(اندازه یک قاشق چای خوری پر) را روی دست خود بریزید و پس از مدت زمان حدود ۳ دقیقه دست ها را بهم بمالید. اندکی آب میتوانید روی آن بریزید تا کف بیشتری ایجاد شود.

کاربرد بتادین :

۱-التهاب و عفونت های واژن:

علاوه بر مصرف موضعی و ضد عفونی کردن زخم ها میتوان در موارد زیر نیز از بتادین استفاده کرد.

بتادین خاصیت از بین برندگی قارچ ها و با کتری ها را دارا می باشد. یکی از مشکلات اکثر بانوان عفونت لز این ناحیه می باشد. یکی از راه های درمان این عفونت که توسط پزشک زنان تجویز میگردد، شستشوی ناحیه با بتادین است. البته میزان بتادین مورد مصرف باید ۷/۵ تا ۱۰ درصد غلطت داشته باشد.‌ که به صورت سواپ بتادین دار، بتادین محلول در آب مصرف میشود.

۲- درمان برخی بیماری های چشمی:

یکی از مشکلاتی که میتواند در ناحیه چشم نوزادان رخ بدهد، صورتی شدن سفیده چشم است که به آن التهاب ملتحمه چشم میگویند. این عارضه که به دلایل مختلف میتواند رخ دهد در صورتیکه ناشی از عامل باکتری مانند باشد(مثل سوزاک) تنها با تجویز پزشک و زیر نظر او میتواند با بتادین درمان شود. زیرا بتادین نتیجه مثبتی در درمان بیماری های قارچی و ویروسی دارد.

نکات مهم هنگام استفاده از بتادین:

۱- از آنجایی که بتادین حاوی ید است، پس به هیچ عنوان نباید به طور مستقیم روی زخم باز ریخته شود. برای این کار، می بایست بتادین روی‌ گاز استریل( در صورت نبودن گاز استریل، پنبه) ریخته شود و سپس روی زخم باز قرار داده شود. ید موجود در بتادین در صورت تماس مستقیم به داخل زخم، میتواند سبب کند شدن و به تاخیر افتادن روند بهبودی شود.

نکته: بهتر است در مورد زخم های باز، از گاز استریل استفاده شود. زیرا پنبه نیز دارای پرز هایی است که نباید داخل زخم قرار بگیرد.

۲– برای زخم های که باز نیستند و خراشیدگی و یا بریدگی های جزئی است میتوان بتادین را اطراف زخم ریخت. پس از مدت زمان ۵-۶ دقیقه موضع را با محلول شستشو نرمال سالین و یا آب شستشو کرده و تمیز کنید.

۴- به هیچ عنوان به طور خودسرانه، بتادین را برای سوختگی ها و یا زخم های عمیق به جهت آسیب بیشتر به بافت پوست، مصرف نکنید.

۵- بتادین محلولی موضعی و فقط برای ضدعفونی کردن به کار میرود. در صورت ورود بتادین به درون چشم و یا دستگاه گوارش، سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

۶- بتادین را در دمای ۳۰ درجه و در محیط خشک و به دور تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید.

۷- همواره به تاریخ انقضاء بتادین توجه کرده و از مصرف بتادین تاریخ گذشته خودداری کنید. تاریخ تولید و تاریخ انقضا بر روی بتادین حک شده است.

۸- بتادین را بیشتر از یک ساعت روی موضع قرار ندهید. زیرا میتواند سبب ایجاد حساسیت، خارش و قرمزی پوست گردد.

۹- همانطور که گفته شد بتادین حاوی ید است. در صورتیکه حساسیت به دارو های حاوی ید دارید، نباید بدون مشورت با پزشک از آن استفاده کنید. حساسیت میتواند به صورت خارش، قرمزی و کهیر بروز کند. در صورت بروز این علائم به مراکز درمانی مراجعه کنید.

۱۰- در صورتی که قصد دارید از بتادین، برای استریل کردن گوش یا مناطق دیگر بدن به منظور پرسینگ یا سوراخ کردن گوش استفاده کنید، از انجام این کار صرف نظر کنید. ید موجود در بتادین با فلزات واکنش میدهد و سبب خوردگی طلا و یا جیوه میشود.

بتادین ها در لیتراژ های مختلفی تولید میشوند تا بتوان در مکان و موقعیت های مختلف از آن بهره برد. این لیتراژ ها شامل بتادین ۶۰ سی سی ، ۲۵۰ سی سی ، ۱ لیتری و ۴ لیتری میشوند.

شما میتوانید برای خرید بتادین به داروخانه ها و یا فروشگاه های معتبر تجهیزات پزشکی همچون فروشگاه‌ اینترنتی تجهیز گستران ابوریحان مراجعه نمایید.

از اینکه تا‌پایان این‌مطلب همراه ما بودید از شما سپاسگزاریم.